Meer dan 50% van de Nederlanders is eenzaam, de horeca kan dat verminderen

Een op de tien Nederlanders voelt zich eenzaam. De horeca is dé plek waar deze mensen met een klein sociaal netwerk elkaar kunnen ontmoeten. Samen koken werkt helend, samen eten is verbindend. In ons land zijn gelukkig tientallen initiatieven die mensen die leven in eenzaamheid met elkaar in contact brengen in de keuken en rondom de (koffie)tafel. Food Inspiration beschrijft er 5.

1. Koffieluitjes in Ede

Stichting Koffieluitjes wil ouderen die leven in eenzaamheid uit hun isolement halen. De stichting is gevestigd in Ede en organiseert verschillende activiteiten in en rondom Ede. Daarmee helpt Koffieluitjes ouderen buiten de deur te komen en geeft ze een zinvolle invulling van hun oude dag. Tijdens de bijeenkomsten wordt koffie gedronken en vinden verschillende activiteiten plaats.

Stichting Fluvium is een intiatief van de medewerkers van de drie bedrijven Food Inspiration, Shoot My Food en Foodservice Network. Gastvrijheid en passie voor eten en drinken zit in de cultuur van de medewerkers. Zij zetten deze in om mensen met minder kansen of financiële middelen een onvergetelijke tijd te bezorgen in de horeca. Vanuit Stichting Fluvium organiseerde het team van Food Inspiration onlangs een bijeenkomst in samenwerking met Koffieluitjes. Met de ouderen werd gezongen, gedanst en koffie en bier gedronken. Ook was er een proeverij met lokale producten.

2. Resto van Harte in heel Nederland

'Samen eten is gezellig', is het motto van Resto van Harte. Dit initiatief brengt mensen met een klein sociaal netwerk samen in buurtrestaurants. Er zijn 46 pop-up restaurants in Nederland die allemaal een keer per week geopend zijn. Het doel van de resto’s is om mensen met elkaar in gesprek te brengen. De restaurants worden georganiseerd in buurthuizen, scholen of andere gelegenheden. De prijs van een driegangendiner is €8,-, en voor kinderen €4,-. Resto van Harte wordt daarnaast gesubsidieerd vanuit de gemeentes, de Nationale Postcode Loterij en fondsen. 

3. Kooklessen met jongeren in Leeuwarden

Gerard Voskuilen is docent en onderzoeker Food & Beverage management aan Hotel Management School NHL Stenden in Leeuwarden. Voor zijn master deed hij onderzoek naar manieren om eenzame jongeren door middel van gezonde voeding met in elkaar in contact te brengen. Voskuilen: “Veel mensen struggelen met de vraag wat gezond eten is, met name mensen in achterstandswijken, waar veel armoede en eenzaamheid heerst. Buiten de deur eten kost geld, iets wat deze mensen vaak niet hebben. Daardoor blijven ze binnen, alleen, en eten ze vaak ongezond. De levenskwaliteit gaat daardoor gigantisch achteruit. Voor mijn masteronderzoek wilde ik samen met deze mensen op zoek gaan naar een oplossing om de negatieve spiraal te doorbreken.” Het onderzoek richtte zich op eenzame jongeren in Leeuwarden-Oost. Voskuilen organiseerde voor hen kooklessen in sociale supermarkt MOES, waar de jongeren onder leiding van chefs gerechten bereidden met lokale seizoensproducten, en die daarna met elkaar opaten. De resultaten waren erg positief. De jongeren vonden het leuk en zochten elkaar, ook buiten de kooklessen, vaker op. Voskuilen: “Een van de conclusies van mijn onderzoek is, dat het niet zo zeer om het koken an sich gaat, maar om de verbinding die ontstaat in de keuken en rondom de tafel.” Voskuilen ziet veel potentie in het verder doorontwikkelen van het initiatief, hij is daarvoor op zoek naar partners die dat mede mogelijk kunnen maken.

Voskuilen: “In de maatschappij leven we steeds meer in onze eigen sociale bubbels. De horeca is een ontmoetingsplek, een verbindingsplek voor iedereen. Een plek waar je uit je bubbel kunt treden. Eten verbindt, door samen te koken en samen te eten ontdek je elkaars overeenkomsten, in plaats van de verschillen. Dat is belangrijk, want uiteindelijk moeten we het op deze wereld en in dit land met elkaar doen.”

4. A Beautiful Mess in Utrecht en Arnhem

In de restaurants van A Beautiful Mess in Utrecht en Arnhem werken bewoners van asielzoekerscentra (AZC’s) samen met ervaren horecaprofessionals. Gezamenlijk wordt een plek gecreëerd waar buurtbewoners en bewoners van de AZC’s komen eten, vergaderen en feesten. 

A Beautiful Mess werd opgericht door Fleur Bakker. Voorheen werkte zij bij stichting De Vrolijkheid, een stichting die kunst maakt met kinderen en jongeren in asielzoekerscentra in Nederland. In de AZC’s werd Bakker regelmatig uitgenodigd om te blijven eten. Er ging een wereld aan smaken voor haar open. Maar door het contact met de bewoners, ontstond bij het horen van alle verhalen bij haar ook een frustratie. Ze ontmoette veel ouders met kinderen die het in hun land van herkomst goed voor elkaar hadden. Ze hadden een baan, een auto en een huis, maar in Nederland vinden ze het vaak moeilijk om toegang te krijgen tot de samenleving en voelen ze zich regelmatig eenzaam. Die frustratie was voor Bakker de reden om A Beautiful Mess te beginnen.

Uiteindelijk wil Bakker nog tien vestigingen openen, in de zes grootste steden van ons land. Er zitten gemiddeld 50.000 vluchtelingen in een AZC. Steeds meer gemeenten en organisaties maken plannen om deze mensen actief mee te laten draaien in de maatschappij. A Beautiful Mess is daar een mooi praktijkvoorbeeld van. Lees hier meer over A Beautiful Mess »

5. De Kinderwinkel in Den Haag 

De Kinderwinkel in Den Haag is een initiatief waarbij kinderen in Moerwijk tussen de 10 en 16 jaar oud iedere donderdagavond een tienerrestaurant openen. In de tienerrestaurants leren de kinderen het horecavak. Mensen uit de buurt kunnen er terecht voor een betaalbare restaurantervaring. Gasten dineren hier voor €7,50 per persoon.

Moerwijk is een van de slechtste wijken van Den Haag, waar veel eenzaamheid heerst. De Kinderwinkel wil een veilige plek in de wijk zijn. Kinderen, tieners en hun ouders/verzorgers van verschillende afkomst en met verschillende (geloofs)overtuigingen kunnen elkaar hier ontmoeten. De Kinderwinkel is een project van de protestantse wijkgemeente van de Marcuskerk en van Stek – voor stad en kerk.

Social Gastronomy Movement

Op internationale schaal is er de Social Gastronomy Movement, een internationaal netwerk van meer dan 300 chef-koks, organisaties, bedrijven, activisten en academici die de kracht van voedsel gebruiken om mensen met elkaar te verbinden en positieve sociale verandering te creëren. De drie belangrijkste peilers zijn connection, collaboration en co-creation; verbinding, samenwerking en co-creatie.