Heb jij al een strategie voor 2100?

Eind maart kwamen tijdens de Food Impactors Summit leiders van de grootste foodbedrijven van Nederland en innovatieve foodstart-ups samen om oplossingen te bedenken voor een duurzamere (voedsel)toekomst. Het ging daarbij om visie en leiderschap rond grote thema’s als klimaat, gezondheid en sociale gelijkheid. Food Inspirations Moniek de Jongh was erbij en was blown away door het vlammend betoog van Nikki Trip, een 25-jarige pensioenfondsbestuurder in opleiding. Haar oproep: “Als het gaat over de toekomst, laat de mensen om wie het gaat dan meebeslissen.”

Op het podium staat Nikki Trip. 25 jaar. Trip strijdt voor een wereld waarin jongeren mogen meebeslissen over hun toekomst. Ze is pensioenfondsbestuurder in opleiding. Daarin is ze nagenoeg uniek, want de pensioenwereld is niet erg in trek bij jonge professionals. Trip richtte Aandeelhouders van de Toekomst op waarmee ze een beweging op gang wil brengen waarin jongeren zich uitspreken tegen de niet-duurzame investeringen van pensioenfondsen en andere institutionele beleggers.

“Als ik straks met pensioen ga, wil ik wel op een leefbare aarde wonen.” 

Als Trip nadenkt over de toekomst, denkt ze aan het jaar 2100. Dat is een totaal andere horizon dan de politieke korte termijn ambities waarover de Tweede Kamer debatteert of in boardrooms wordt vergaderd. Die plannen kijken meestal niet verder dan 2030, 2035 of – als het héél ambitieus is – 2050. Op de vraag waarom ze zich zo druk maakt over de toekomst, antwoordt ze met een jaloersmakende vanzelfsprekendheid. “Ik voel me gewoon ongelooflijk verantwoordelijk. Als ik eenmaal iets weet, kan ik het daarna niet meer ont-weten. Toen ik de documentaire Cowspiracy had gezien, ben ik daarna direct vegetarisch gaan eten, en niet lang daarna vegan. Ik ben ook vrijwel gestopt met vliegen. Weten leidt bij mij – en bij veel van mijn generatiegenoten – automatisch tot vrij radicale keuzes. Ik voel de urgentie en wil daarnaar handelen.” Als ik de zaal rondkijk, zie ik hier en daar wat schuldbewuste blikken. Eerlijk is eerlijk, de meesten gingen na het kijken van die documentaire gewoon door met vlees eten. 

Doing things better versus doing better things

Het voelt als een ‘clash’ van generaties zoals we die tegenwoordig vaker zien. Leiders, managers, bestuurders, politici – in leeftijd variërend van middelbaar tot bijna pensioengerechtigd – zijn zich bewust van de problemen, maar de vanzelfsprekendheid om verantwoordelijkheid te nemen, ook met het eigen gedrag, ontbreekt. Kees Klomp, thought leader op het gebied betekenisvol ondernemen, spreekt over het verschil tussen ‘doing things better’ en ‘doing better things’. “Veel bedrijven focussen op dezelfde dingen (iets) beter doen en komen daarom slechts tot incrementele veranderingen; ze zijn iets minder slecht voor de natuur. Maar om onze wereld voor de toekomst leefbaar te houden moeten we transformatieve veranderingen realiseren, en liever gisteren dan vandaag. Met een strategie van doing better things, kijk je als bedrijf naar welke bijdrage je levert aan het grotere geheel. Vanuit deze optiek blijkt 99% van de huidige bedrijven die zeggen duurzaam te zijn, de wereld nog altijd veel schade te berokkenen”, aldus Klomp. “De jonge generatie snapt veel beter dat je om het systeem te veranderen, eerst je eigen gedrag moet veranderen. En ook dat we daar haast mee moeten maken.”

“Intergenerationele teams leiden tot betere besluitvorming”

Zet jongeren aan de tafel

Trip roept op tot meer intergenerationeel werken. Ze pleit voor meer jongeren in publieke besturen, in Raden van Advies, in de politiek en in de boardroom van bedrijven. “Als er besluiten worden genomen over de toekomst, is het gek dat de mensen over wiens toekomst het gaat niet meebeslissen. Onderzoek toont aan dat intergenerationele teams betere besluiten nemen. Leeftijd is een diversiteitsfactor die vaak nog over het hoofd wordt gezien. Maar hoe diverser en complementairder een bestuur, hoe groter de kans op kwalitatief goede besluitvorming.” De onbevangenheid, frisse blik en langetermijnfocus van jongeren zijn onmisbaar voor goede toekomstbestendige besluitvorming. Eventueel gebrek aan kennis of ervaring wordt ruimschoots opgevangen door de expertise van de overige teamleden.

Drie tips voor jong talent op zoek naar impact

Hoe zorg je er als jonge foodprofessional voor dat je aan tafel komt? Hoe zorg je dat jouw stem gehoord wordt? Ook als er niet direct een stoel beschikbaar is in het MT of een podium om je mening te verkondigen? “Impact maken begint pas als jij in beweging komt. Dat kun je meteen groots aanpakken, maar ook met kleine doelgerichte acties. Kies wat bij jou past als persoon en wat jou energie geeft. Er is genoeg te doen!”, spoort Trip aan. Ze geeft drie praktische tips: 

Vind je impact-niche

In je eentje kun je niet het hele systeem veranderen. Vind jouw impact-niche. Kies het onderwerp waarop jij invloed wilt en kunt uitoefenen. Is dat pensioenen? Top! Is dat meer diversiteit in jouw team? Ook goed! Is dat het aanbod van plant-based opties tijdens de lunch? Perfect! Zoek uit waar jouw passie ligt en kijk hoe je daar een bijdrage kunt leveren. 

Maak het persoonlijk

Veel ondernemers, bestuurders en beslissers hebben (klein)kinderen. Dat betekent dat ze de gevolgen van hun eigen beleid misschien niet zelf aan den lijve zullen ervaren, maar dat dit wel impact heeft op de wereld die ze voor hun kroost achterlaten. Benoem die kinderen waar het gaat over huidig en toekomstig beleid. Vraag je collega’s wat voor impact beslissingen hebben voor hun kinderen en kleinkinderen en hoe ze zich daarbij voelen. Maak het persoonlijk en spreek ze aan op hun verantwoordelijkheid.

Prikken met vragen

Stel de vragen die voor jou super vanzelfsprekend zijn, maar die nooit hardop gesteld worden. ‘Waarom hebben wij eigenlijk geen strategie voor 2100?’ Door steeds de status quo te bevragen en te challengen kun je een katalysator zijn voor vooruitgang. 

“Leeftijdsdiversiteit in een bestuur is belangrijker dan vlieguren”

Over Nikki Trip

• Bijna afgestudeerd pensioenfondsbestuurder

• Oprichter Aandeelhouders voor de Toekomst: Een beweging waarin jongeren zich uitspreken tegen de niet-duurzame investeringen van pensioenfondsen en andere institutionele beleggers. 

• Oprichter JIIP (Jongeren in Institutioneel Pensioen): Netwerk voor jongeren (<35 jaar) werkzaam in de pensioensector

• Voorzitter van ‘Stem op een Jongere’: Een onafhankelijk initiatief om jongeren representatie en participatie in de Nederlandse politiek te verbeteren

• Co-voorzitter van Netwerk 2100: Een initiatief dat werkt aan nieuw leiderschap voor ‘broad GDP (including social and natural capital)’