"Hoop is optimisme met opgestroopte mouwen"

Leo Bormans wordt dezer dagen veel geïnterviewd. Media uit Amerika, Engeland, België en Nederland willen van hem weten hoe we hoop kunnen houden in deze moeilijke tijden. Bormans is een deskundige op het gebied van geluk en hoop. Voor het World Book of Hope dat hij heeft geschreven, heeft hij met honderd professoren uit vijftig landen gesproken over wat de mens hoop geeft. Hoopvol vindt hij dat de crisis ervoor zorgt dat we weer op een rijtje hebben wat echt belangrijk is. "De pakketbezorger krijgt applaus, over Kim Kardashian praat niemand meer."

Op 10 maart had Leo Bormans in de Reehorst in Ede een presentatie voor 600 man. De moderator die Bormans introduceerde sprak toen, achteraf gezien, de legendarisch woorden uit: 'Fijn dat u ondanks de regen allemaal gekomen bent.' Een paar dagen later ging het land op slot en worden nergens meer congressen georganiseerd. Bormans: "Hoe snel is de wereld veranderd. Weet u nog wat er in het nieuws was een maand geleden?"

Hoe kijkt u naar deze tijd?

"We komen erachter dat het geluk niet in het materiële zit. Van die 24 paar schoenen in de kast worden we niet blij als we niet naar buiten kunnen. Al die huizen die volgepropt zijn met spullen; we komen erachter dat het onzin is. Wat we ons nu realiseren is dat we de ander nodig hebben. We bestaan in de ogen van de ander. Dat schouderklopje, die bemoediging, de open en eerlijke relatie: die zijn voor ons welbevinden vele malen belangrijker dan de materiele overvloed."

Onze hoop wordt getest ten tijde van deze crisis.

"Natuurlijk, we zijn diep geschokt door wat er gebeurt. We zijn angstig, verliezen misschien ons geloof. Maar we kunnen de hoop hebben dat we hier met zijn allen beter gaan uitkomen. Hopen dat we betere prioriteiten gaan stellen. Dat we ons gaan inzetten voor een warmere samenleving en dat we de eenvoudige dingen gaan appreciëren. Ik heb vaker dan ooit gesproken met de buren in mijn straat. Ik hoor mensen tegen de bakker zeggen: wat fijn dat u brood bakt en open bent terwijl ze een maand geleden zaten te mokken omdat ze twee minuten in de rij moesten wachten. We klappen nu voor het medisch personeel, de bezorger van de pakketten, de winkelier, de vrachtwagenchauffeurs, de boeren. Waar is Kim Kardashian gebleven als absoluut rolmodel? Weggevaagd, niemand heeft het meer over haar en haar collega's. Het gaat nu om de echte zaken in het leven: de mensen in de zorg, het onderwijs, de wetenschappers met de juiste inzichten, mensen met essentiële beroepen."

Wat is hoop eigenlijk?

"Hoop bestaat uit 3 factoren. Willpower, Waypower en Ownership. Willpower is het vermogen om doelen te stellen en grote doelen op te delen in kleine doelen. Waypower is het vermogen om veel verschillende wegen te zien waarlangs je je doelen gaat bereiken. Ownership is de vraag of je aan het roer zit van je eigen leven of dat je jezelf als slachtoffer ervaart. Als je deze drie elementen in jezelf en je organisatie positief incorporeert ontstaat er hoop en kom je verder."

"Echte hospitality is het vermogen om fundamenteel vanuit het perspectief van de ander te zien"

Hoe kijkt u naar de hospitalitywereld?

"De relatie tussen hospitality en hoop is heel belangrijk. Echte hospitality is het vermogen om fundamenteel vanuit het perspectief van de ander te zien. Dat gaat veel dieper dan commerciële hospitality: dat is vriendelijk zijn met het doel om iemand geld uit zijn zak te kloppen. Echte gastvrijheid gaat erom dat je leert kijken zoals de ander naar de werkelijkheid kijkt en hem mild verrassen met vriendelijkheid, begrip en empathie. In die zin is echte gastvrijheid nu meer dan ooit nodig. De food en hospitalitysector is essentieel. We beseffen dat samen eten en drinken cruciaal zijn. Het is niet iets wat tot de marge van het leven hoort."

Maar ik kan me voorstellen dat mensen voelen dat ze de controle over het stuur even kwijt zijn. Er gebeurt zoveel.

"Dat begrijp ik maar al te goed. Maar er is altijd een keuze. Niemand vindt het leuk om met een zeurpiet te praten. We vinden het allerleukst om met hoopvolle mensen om te gaan. Stuur jij nog in deze tijd hoopvolle vibraties uit? Ben jij nog in staat om optimisme bij de ander los te maken. Dat is de vraag die je jezelf moet stellen. Sta je nog aan het roer of ben je slachtoffer? Hoop is optimisme met opgestroopte mouwen. Je gaat aan het werk om dingen voor jezelf en je omgeving op te lossen."

Wat doet quarantaine met onze hoop?

"Er is onderzoek gedaan naar mensen die lange tijd in quarantaine zijn verbleven. Het doel was om een missie naar Mars te simuleren. Daar zijn interessante bevindingen uitgekomen. De eerste conclusie is dat het helpt als je weet waarvoor je in quarantaine bent. Met andere woorden: je hebt een uitdagend doel nodig: bijvoorbeeld, we gaan naar Mars. Nu kun je zeggen: laten we niet alleen het coronavirus overwinnen maar laten we ook de eerste stap zetten naar een betere wereld. De tweede les uit de quarantaine is dat mensen beter functioneren als de interactie met anderen wordt aangegaan. Je moet je niet isoleren en de anderen moeten waken dat er geen vereenzaming plaatsheeft. De derde les is dat mensen emoties moeten delen. Als het niet goed gaat hebben we iemand nodig die naar ons luistert. De ander erkennen in zijn pijn, verdriet en angst. We kunnen die emoties een plek geven door je te verbinden met de ander."

"Kijk naar het aantal burnouts, de bosbranden, de vernietiging van de natuur. Willen we daar naar terug?"

Waarom is de crisis een kans voor een betere wereld?

"De kans is er maar het is geen wetmatigheid dat die wereld er komt. Ik hoorde laatst iemand zeggen: 'We willen niet terugkeren naar het gewone omdat het gewone de crisis is.' Dat is een rake opmerking. Kijk naar het aantal burnouts, de bosbranden, de vernietiging van de natuur. Willen we daar naar terug? Is dat normaal? Willen we ons weer in de ratrace storten? Sales en beurskoersen heilig maken? Weer gaan voor nog hogere hypotheken en grotere huizen? Ik denk dat er veel mensen gaan afhaken en zeggen: ik neem met minder genoegen. Ik ga nog drie dagen werken en ik hoef geen duur huis. Wie aan de ratrace meedoet, begeeft zich tussen de ratten. Veel mensen gaan dat niet meer willen, gaan op een andere manier in het leven staan."

 

Kijk voor World Book of Hope op www.theworldbookofhope.com

Nog een tip van Leo Bormans: het gezelschapsspel De Geluksvogels. Dat kun je met heel het gezin dagenlang spelen.
 

Foto: Yann Bertrand