Opzij, opzij, opzij, maak plaats… voor een betere work-life balance

Sofie Van Den Bossche is al meer dan vijftien jaar actief in het speelveld van culinair toerisme. Als expert bij TOERISMEVLAANDEREN versterkt ze de reputatie van Vlaanderen als culinaire reisbestemming. Voor Food Inspiration schrijft ze over wat haar bezighoudt, over wat ze ziet of graag zou willen zien. Dit keer laat ze zich inspireren door het vooruitstrevende personeelsbeleid van een Gentse horeca-onderneemster. 

“Sorry Herman van Veen, we moeten stoppen met rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, opstaan en weer doorgaan.” 

Toen ik onlangs ging lunchen in één van mijn favoriete restaurants in Gent, trof ik bij toeval Joke en Vili aan het tafeltje naast me. Ondernemerspaar Joke Michiel (40) en haar IJslandse man Vilhjalmur Sigurdarson (35) baten zelf al jaren het gerenommeerde sterrenrestaurant Souvenir uit in Gent. Ik vind het altijd heerlijk om te zien wanneer koppels met kleine kinderen – het stel heeft er drie – op deze manier tijd maken voor elkaar. En ook mooi om op te merken dat deze drukke horeca-ondernemers ook zelf graag gaan tafelen bij een collega in de stad. We raakten aan de praat.

“Over twee dagen vertrek ik een weekje naar Mallorca met een vriendin”, vertelt Joke enthousiast. Als ze me ietwat jaloers ziet kijken, vertelt ze er snel bij dat het niet alleen voor vakantie is. Ze gaat er in eerste instantie heen voor haar zaak. Sterker nog, ze mag in Mallorca de Parabere Care Award in ontvangst nemen en een speech geven op het Parabere Forum. Parabere is een onafhankelijk internationaal non-profit platform dat ruimte biedt aan ‘women’s views and voices on major food issues.’ Het forum geeft een podium aan vrouwelijke boegbeelden in de gastronomie. Netwerken, veel inspiratie opdoen en dan nog een paar daagjes vakantie eraan breien op een prachtig eiland waar de zon nog volop schijnt. De perfecte work-life balance, zo klinkt het mij in de oren. En toevallig is dat ook precies de reden waarom Joke die Parabere Care Award in ontvangst mag nemen. 

De Parabere Care Award is een internationale prijs die horecazaken beloont voor hun duurzame visie. Restaurant Souvenir* krijgt de prijs omdat ze in hun duurzame visie verder kijken dan het selecteren van lokale en seizoensgebonden kwaliteitsproducten. Niet alleen een duurzaam productbeleid, maar ook een duurzaam personeelsbeleid. Ze maken werk van een goede work-life balance voor zichzelf én voor hun medewerkers. Duurzaamheid betekent voor Joke en Vilhjalmur het restaurant zo organiseren dat het welzijn van het personeel voorop staat. “We zijn in het weekend dicht. Op doordeweekse dagen zijn we open voor diner, en enkel op maandag en vrijdag ook voor lunch.” Daarmee is mijn vraag over hoe ze hun restaurant gerund krijgen, in combinatie met drie jonge kinderen direct beantwoord. “En ook het team vaart hier wel bij.” 

Joke is er vast van overtuigd dat een evenwichtige werk-privébalans een hot topic zal worden in de komende jaren. Nu is al te merken dat er meer aandacht aan wordt geschonken door werkgevers. Óók in de horecasector. Om het personeelsbeleid evenwichtiger te maken, moeten we anders naar de horeca kijken. Joke merkt op dat er heel wat werknemers in de horeca uitvallen rond hun 28 jaar. Nog voordat ze 30 jaar zijn, zijn veel horecamensen al opgebrand. Of ze beginnen bang te worden dat de werkuren niet combineerbaar zijn met een jong gezin. Het gevolg? Ze stappen uit de horecasector. Een sector waarvan graag gezegd wordt dat het de mooiste sector is om in te werken. Maar wat is er mooi aan een sector die door veel werknemers als een tijdelijke job wordt beschouwd? Wat is er zo mooi aan een sector waarvan nog vaak wordt gezegd dat er geen bijzondere skills voor nodig zijn? Niets is trouwens minder waar. Werken in de horeca vergt productkennis, mensenkennis en passie.

Als we de perceptie op de sector willen veranderen dan moet het personeelsbeleid meer afgestemd worden op de behoeften van jonge werknemers, klinkt het bij Souvenir*. Om haar personeelsbeleid op punt te zetten, zijn Joke en Vili zelf op zoek gegaan naar de juiste formule voor hun restaurant. “We hebben keuzes gemaakt die ons businessmodel niet in gevaar brachten”, want natuurlijk moet een restaurant in eerste instantie wel rendabel zijn. Met de volgende aanpassingen in hun personeelsbeleid komt de winstgevendheid van Souvenir niet in het gedrang:

• Werknemers werken 40 uren per week

• Ze werken maximaal 10 overuren 

• Elk gewerkt uur wordt uitbetaald 

• Werkuren worden digitaal ingevoerd 

Een personeelsbeleid dat zorgt voor tevreden werknemers én werkgevers. Klinkt ideaal. Wat me dan volledig verrast is dat Joke vertelt dat het eigenlijk vooral de klanten zijn die moeite hebben met hun 40-urige werkweek. "Klanten komen maar al te vaak tafelen met het klassieke idee dat zij koning zijn. Graag extra lang blijven natafelen, nog blijven zitten nadat de rekening al lang is afgerekend, het sluitingsuur beschouwen als niet van toepassing op hun gezelschap."

“Lastige klanten pak ik zelf wel aan. Gasten die schunnige opmerkingen geven aan de knappe serveerster? Als werkgeefster sta ik dat echt niet toe”, zegt Joke ferm. “Als ik merk dat klanten te losjes omgaan met mijn personeel dan grijp ik in. Niet alleen de tijd van mijn personeel is kostbaar, ook hun welzijn.” En dat welzijn gaat verder dan wat er in het restaurant gebeurt. Ook de reviews worden tijdens de personeelsvergaderingen besproken. Online reviews kunnen zeer hard binnenkomen als dit rechtstreeks over de sommelier of de serveerster gaat. Joke beschermt haar personeel, bijna alsof het haar kinderen zijn. Deels uit rechtvaardigheidsgevoel. Maar het is ook de natuurlijke vrouwelijke touch van haar ondernemerschap die zorgt dat er extra aandacht is voor welzijn. 

Gelukkig zijn er steeds meer mensen in onze sector die handelen naar haar voorbeeld. Ondertussen staat Joke – met de Parabere Care Award in de hand – op de barricade om zo meer aandacht te vragen voor elkaars welzijn en tijd.