Brian Chesky is topman van Airbnb, de online marktplaats voor het boeken van huizen van particulieren en investeerders. Aangejaagd door COVID-19 verwacht de CEO van de grootste hospitalityketen ter wereld een fundamentele verandering van ons reisgedrag. 

"Ik denk dat reizen een revolutie doormaakt. Eeuwenlang waren we gebonden aan onze werkplek: of het nou de boerderij was, de fabriek of ons kantoor. Wat de pandemie ons geleerd heeft, is dat je heel goed thuis kunt werken. Dankzij technologie als Zoom gaan we in een wereld leven die permanent flexibel is."

Topman Brian Chesky (40) is visionair. Hij is een van de oprichters van het platform dat in 2008 het licht zag in San Francisco. In 2007 kwam hij naar Silicon Valley, toen YouTube er was voor kattenvideo’s, Facebook om contact te onderhouden met studentenvrienden en Twitter om te zeggen dat je een milkshake dronk: het internet stond nog in de kinderschoenen. Om de huur van hun appartement op te kunnen hoesten bedacht het drietal dat ze extra slaapplaatsen gingen aanbieden in de vorm van luchtbedden. Om bekend te maken dat ze slaapplekken hadden, bouwden ze een website: Airbed & breakfast, later afgekort tot Airbnb. Al snel werden meer dan alleen luchtbedden aangeboden. Het platform groeide als kool. Binnen vier jaar werd via Airbnb de tienmiljoenste overnachting geboekt. Nu host het platform op de drukste nachten meer gasten dan het inwonertal van heel Los Angeles, zijn er boomhutten, kastelen en villa’s te huur. Als je goed zoekt vind je ook nog een kamer met een luchtbed dat te huur wordt aangeboden.

"Ik denk dat de nieuwe flexibiliteit leidt tot iets nieuws: mensen reizen niet naar een Airbnb, ze gaan wonen in een Airbnb."

Het succes van Airbnb is te danken aan het feit dat het platform het eerste was in zijn soort. Het aanbod om te overnachten in een huis bleek een goedkoper alternatief dan slapen in hotels. Ook huiseigenaren zagen een nieuw verdienmodel door de eigen woning te verhuren. Het platform werd zo populair dat investeerders hun kansen schoon zagen en massaal woningen opkochten in steden om die te verhuren via Airbnb. De website is inmiddels actief in 220 landen en regio’s en telt meer dan zeven miljoen accommodaties. Het bedrijf met het hoofdkantoor in San Francisco telt zo’n 5.000 werknemers. In het duizelingwekkende aantal van meer dan 100.000 steden en dorpen is Airbnb vertegenwoordigd (in totaal telt de wereld 600.000 steden en dorpen - red.).

Overtoerisme

De enorme populariteit en snelle verzakelijking veroorzaakte een hardnekkig probleem: overtoerisme. De leefbaarheid van binnensteden kwam onder druk te staan. De groeiende overlast voor stadsbewoners leidde tot grote spanningen tussen toeristen en inwoners. Ook de hotellerie protesteerde en wees op verschil in behandeling tussen hen en Airbnb. Het leidde ertoe dat stadsbesturen paal en perk gingen stellen aan de ongebreidelde verhuur van appartementen en woningen via Airbnb.

Zo heeft Amsterdam na jaren juridisch geknok recentelijk een van de strengste wetten aangenomen. Verhuurders moeten een vergunning aanvragen en zich registreren. Niet meer dan dertig dagen per jaar mogen de huizen worden verhuurd. En na lang tegenstribbelen werkt Airbnb mee aan de controle op de afspraken. De verhuurder die de regels overtreedt, wordt voortaan geweerd van het platform. Ook de eisen in New York, Parijs en Barcelona zijn op een soortgelijke manier aangescherpt om de overlast van toeristen in woonbuurten terug te dringen.

Instanties die wilden optreden tegen uitwassen stuitten meestal op tegenwerking van Airbnb. In een podcast met TheVerge.com erkent Chesky dat ze te weinig rekening hebben gehouden met een belangrijke stakeholder: de lokale gemeenschap. "Vanaf de start waren we erg gericht op de gast. We waren niet echt op de hoogte van de behoeften van de lokale gemeenschappen waarin we actief zijn. Als ik Airbnb opnieuw zou mogen oprichten, zou ik rekening houden met meer stakeholders", geeft hij toe.

Brian Chesky

Groei longstay

Nu Airbnb juridisch min of meer salonfähig is geworden, ziet Chesky een nieuw verdienmodel ontstaan. Grote Amerikaanse bedrijven als Procter & Gamble, Amazon, PwC en Ford hebben al aangekondigd niet terug te keren naar de oude werkweek met vijf dagen aanwezigheid op kantoor. De bedrijven zijn erachter gekomen dat werken op afstand goedkoper is en flexibeler voor zowel werkgever als werknemer. Ook biedt het bedrijven de kans mensen aan te trekken die op grotere afstand wonen van het fysieke kantoor.

Chesky: "Werken op afstand is een blijvertje. Als Zoom ons in staat stelt om thuis te werken, stelt Airbnb je in staat om vanuit elk huis te werken. Mensen kunnen tegenwoordig altijd en overal ergens naar toe reizen. Een belangrijk deel van de arbeidskrachten is niet meer gebonden aan kantoor. Zij kunnen dus ook ergens langer blijven. Ik denk dat deze nieuwe flexibiliteit leidt tot iets nieuws: mensen reizen niet naar een Airbnb, ze gaan wonen in een Airbnb." 

"Longstay is de grootste revolutie in reizen sinds de komst van het internet."

Chesky wijst erop dat het belangrijkste groeisegment binnen Airbnb het verblijf is dat langer dan een maand duurt. Nu al vormt longstay 20% van de business. Chesky: "We zijn dus niet alleen actief in reizen, maar ook in wonen." Deze trend – samen met de beursgang – verklaart ook de nieuwe houding van Airbnb ten opzichte van stadsbesturen en lokale gemeenschappen. Als gasten langer dan een maand ergens verblijven is een goede verhouding met de lokale gemeenschap van levensbelang.

Zodra de grenzen opengaan en de pandemie geen roet in het eten gooit, verwacht Chesky een enorme groei van longstay. "Je gaat steeds meer mensen zien die overal in de wereld tijdelijk gaan wonen. Dit gaat een revolutie in reizen betekenen. Ik denk zelfs dat het de grootste revolutie in reizen is sinds de komst van het internet. Mogelijk zelfs de grootste verandering in reizen sinds de uitvinding van het vliegtuig. Het gaat de aard van reizen volledig veranderen."

Echte ervaringen

Hoewel Airbnb primair een techbedrijf is, hamert de CEO op het belang van offline ervaringen in de echte wereld. Hoe meer er via schermen geleefd wordt, hoe krachtiger de tegentrend. "Ik denk niet dat we allemaal willen leven zoals in de film Wall-E waarin we ons laten vervoeren op pods en de hele dag naar schermen zitten te staren. Op een gegeven moment ben je klaar met Netflixen. Mensen moeten hun huizen uit. Als we dat niet doen krijgen we een probleem met onze mentale gezondheid: we vereenzamen, voelen ons geïsoleerd en de verdeeldheid in de samenleving groeit."

Niet iedereen zal zo mobiel zijn als Cheksy voorspelt. Jonge gezinnen met kinderen blijven gebonden aan de plek waar de school staat. Het basisonderwijs zal nooit online gaan. Wel verwacht hij dat tijdens de zomervakantie gezinnen met jonge kinderen voor een langere tijd weg zullen gaan. Ouders zullen dan vanuit hun Airbnb kunnen werken terwijl de kinderen nieuwe ervaringen opdoen.

Mensen zonder kinderen daarentegen zullen mobieler en vrijer worden. "Er komt een hele generatie aan, mogelijk zelfs op wereldschaal, die nomadisch is. De geest is uit de fles. De technologie wordt alleen maar beter, de snelheid van het internet gaat omhoog, de camera’s worden beter, de schermen worden steeds beter. De online-ervaring wordt meeslepender. Veel van deze dingen gaan niet meer weg." 

Van een smoezelige start-up in 2008 tot een beursgenoteerd bedrijf in 2020 is een knappe prestatie. Meer dan 750 miljoen gasten hebben in die tijd via het platform een accommodatie geboekt. De markt wist deze disruptie te waarderen. De introductieprijs van het aandeel in december 2020 was bescheiden in vergelijking met de koersexplosie die volgde. Het aandeel steeg van 68 dollar naar 146 dollar, wat de beurswaarde bracht op maar liefst 90 miljard dollar. Nu staat de koers sinds september 2021 boven de 150 dollar per aandeel.

Pandemie

Zelfs de pandemie kreeg het bedrijf er niet onder, hoewel COVID-19 een daling van de omzet van 80% in acht weken tijd veroorzaakte. Chesky: "Veel analisten dachten dat we harder geraakt zouden worden dan hotels en andere bedrijven. Maar we zijn er sterker uitgekomen. Hoe dat kan? Ons businessmodel konden we makkelijk aanpassen. We hadden miljoenen huizen maar niets van onze bezittingen was in beton gegoten. We zijn een community en communities passen zich makkelijk aan."

Dat blijkt wel uit de recente cijfers van het derde kwartaal van 2020. De omzet steeg met 167% naar ruim 2,2 miljard dollar, wat een winst opleverde van 834 miljoen dollar, de hoogste winst ooit van het platform dat begon met luchtbedden in het appartement van Chesky en zijn vrienden.