Cacaoboeren verdienen veel te weinig. Daar moest wat aan gebeuren, vond TV-maker Lars Gierveld. Samen met Linda Klunder en vriend Rogier Power richtte hij Kumasi op, een bedrijf dat door de verkoop van het sap uit de cacaovrucht extra inkomsten voor boeren weet te genereren. Dit jaar staat Kumasi Drinks voor het eerst op Food Unplugged, hét festival voor en door foodprofessionals, georganiseerd door Food Inspiration.

Foto: Kumasi Drinks

“Een cacaovrucht heeft ongeveer de grootte van een rugbybal,” vertelt Rogier. “De vrucht is maar voor een klein deel gevuld met cacaobonen. Het andere deel bestaat vooral uit vruchtvlees. Voor cacao zijn alleen de bonen nodig, dus de rest van de vrucht wordt weggegooid.” Zonde, want een groot deel van de cacaovrucht kan nog gebruikt worden, voor het maken van sap dus. 

VRUCHTVLEES ALS VERDIENMODEL

Lars Gierveld zag op zijn reis naar de cacaoboeren in Ghana, dat zij een kleine hoeveelheid sap produceren van het overgebleven vruchtvlees. Het smaakte niet naar cacao, maar naar een fruitige mix tussen lychee, mango en witte perzik. Dat bracht hem op een idee: waarom zou je al het overige sap zo de grond in laten stromen?

Gierveld ging samen met de Ghanese boeren aan de slag. Dat ging met vallen en opstaan, want sap maken bleek een vak apart. Power: “Binnen Kumasi is er niemand van origine sapmaker. Lars was televisiemaker en ik richtte me vooral op de commerciële markt. De boeren wisten wel hoe ze kleine beetjes sap moesten verkrijgen uit de cacaovrucht, maar op grote schaal produceren was toch een ander verhaal. Dat maakte het een extra leuke uitdaging.” 

Het lukte hen om het product op de markt te brengen. Dat gebeurde onder de naam Kumasi, vernoemd naar de hoofdstad van de Ashanti-regio waar veel cacao wordt verbouwd. De startup besloot van het drankje twee versies te maken: eentje met en eentje zonder koolzuur, de Sappi en de Gassi. 

EFFICIËNTERE PRODUCTIE VAN SAP

Bottelen in Ghana was niet handig, omdat het bedrijf haar ecologische voetafdruk zo klein mogelijk wilde maken. Power: “We gebruiken voor Kumasi 50 procent sap en 50 procent water. We besloten daarom alleen het sap in Ghana te maken en het daar te pasteuriseren. In Nederland voegen we er plat of bruisend water aan toe. Het is onlogisch om de halve wereld over te varen met water, terwijl je dat in Nederland ook hebt.”

De startup maakte afspraken met een bottelaar in Zaandam om op grotere schaal het product te distribueren. Het bottelen kon beginnen. Power: “Alles gebeurde handmatig. De ene persoon vulde de flesjes, de ander draaide de dop erop en weer iemand anders plakte het etiket op de flessen. Na een tijdje ging dat niet meer. Het was te arbeidsintensief.” Het bedrijf stapte over naar een andere bottelaar, waar het hele proces geautomatiseerd werd. Power: "We zijn trots op het feit dat we deze stappen hebben gemaakt. Op dit moment genereren wij met ons drankje 27% aan extra inkomen per kilogram bonen voor onze boeren in Ghana."

EEN BETERE TOEKOMST VOOR CACAOBOEREN

Momenteel zijn er tientallen boeren bij het project van Kumasi betrokken. Power: ”Het begin is daar. We hopen uiteindelijk duizenden boeren van extra inkomen te kunnen voorzien.” Een grote ambitie, waarvoor ook de toename in de verkoop van het drankje een vereiste is. Daar heeft Power het volste vertrouwen in. “We startten in augustus vorig jaar met een productie van tweeduizend flesjes. In vijf maanden tijd is dat aantal vertienvoudigd. We lopen mooi op schema, want het doel is om eind dit jaar honderdduizend flesjes te hebben verkocht.”

Nu de terrassen weer open zijn, kan de startup ook via de horeca meer naamsbekendheid vergaren. Power: “We zagen vorig jaar al helemaal voor ons hoe de kleurrijke flesjes op dienbladen zouden shinen. Op die manier hoopten we Kumasi onder de aandacht te brengen. Dat zat er door de sluiting van de horeca helaas niet in. Het was daardoor geen makkelijke periode om een drankje op de markt te brengen. We hebben ons in de tussentijd vooral gericht op de verkoop in delicatessenzaken en speciality shops.” Dat werkte, want inmiddels wordt Kumasi op honderdtwintig verschillende punten in Nederland, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk verkocht.

Food Unplugged 2021

Deze zomer staat Kumasi op Food Unplugged, hét foodfestival voor en door foodprofessionals, georganiseerd door Food Inspiration. Power: “Op het festival willen we voor iedereen het moment nabootsen waarop wij voor het eerst het sap van de cacaovrucht proefden. Dat was écht een wauw-moment. We hopen een soortgelijke ervaring aan de bezoekers mee te geven. Daarnaast willen we hen het verhaal achter Kumasi vertellen en hen vooral veel laten proeven.”