Door 
Maxime Willems combineert als doctor in de biologie en gepassioneerd kok het beste uit twee werelden. In zijn foodlaboratorium Proef! in het Vlaamse Schellebelle ontwikkelt hij de prototypes van producten en recepturen. De incubatorruimte is een unieke ruimte waar cocreatie ontstaat tussen commerciële voedingsbedrijven, start-ups, chefs en wetenschappers. Willems schrijft voor Food Inspiration over zijn foodlearnings uit het lab.
Het versmelten van kennis tussen verschillende sectoren breidt zich steeds verder uit, en tegenwoordig ook in terminologie. Denk maar aan het gebruik van het woord ‘ecosysteem’ dat inmiddels ook alomtegenwoordig is in de startup en business wereld. Bij Proef hebben we een grote voorliefde voor het woord ‘niche’, ook al zijn de connotaties bij dat woord niet altijd even positief.
Niche wordt in de biologie omschreven als de functie of positie van organismen binnen een gemeenschap, een plek waar ‘het’ zich goed voelt. De negatieve gevoelswaarde die het woord heeft, zien we vooral terug in de economie en in de voedingsindustrie. Daar wordt een niche omschreven als een product dat of service die slechts een (te) klein, gespecialiseerd deel van de bevolking aanspreekt.
Deze beperkte aantrekkelijkheid van een nicheproduct in de voedingsindustrie zou als het aan mij ligt eerder als positief beschouwd moeten worden. Iets wat trendwatcher Tom Palmaerts tijdens de Food Inspirations Days ook al aangaf. Hij ziet nicheproducten en de daarmee samenhangende hyperspecialisatie, als een trend met een belangrijk voordeel. Want wat vandaag niche is, kan morgen mainstream zijn.
Bij Foodlab Proef is de focus op de ontwikkeling van niche-voedingsproducten juist bijzonder aantrekkelijk. De verschuiving van niche naar trend hebben wij al regelmatig zien voltrekken. Denk maar eens aan de Cheatah-koekjes, die nu gericht zijn op de markt voor mensen met glutenintolerantie en diabetes type 1. Alle cijfers wijzen erop dat beide groepen – helaas – in de komende jaren alsmaar groter zullen worden. Een nicheproduct voor een beperkte markt kan zo uitgroeien tot een massaproduct, in gelijke tred met de groei van de doelgroep.
De biologische drankjes van Buddy zijn gemaakt met superfoods en richting zich op het verhogen van de focus, concentratie en energie. Deze hyperspecialisatie in functie van onze veranderende levensstijl wint snel in populariteit. En ja, een niche kan zelfs overnight mainstream worden: deze maand nog toen de erwtenmelk van TipToh en plantbased dumplings van Davai hun intro deden in de supermarkten van Delhaize en Colruyt.
Naast 'ecosysteem' en 'niche' duikt er de laatste tijd een ander nerdy woord veelvuldig op: biotoop. Het befaamde Vlaamse Instituut voor Biotechnologie investeert volop in de nieuwe generatie foodtech met hun initiatief ‘Biotope’. Dit nieuwe incubatorprogramma stelt zich open voor internationale start-ups met innovatieve en impactvolle ideeën in de agro- en voedingsbiotechnologie. Ook de Vlaamse Regering en de Europese Unie investeren in de incubator. Foodlab Proef zal deel uitmaken van dit biotoop als applicatielab om de eerste stappen te zetten naar future foods. Want de producten van morgen starten altijd in de niche van vandaag.
Maxime Willems is een van de inspiratoren van Food Inspiration en deelt via deze website geregeld zijn gedachten en opvattingen met foodprofessionals. Bekijk hier wie de andere inspiratoren zijn.
