Door 
Als hoeders van biodiversiteit, beschermers van water en producenten van voedsel, zijn biologische boeren eigenlijk een soort superhelden. En zo moeten we hen ook neerzetten stelt Michaël Wilde, directeur van Bionext, de ketenorganisatie van de biologische sector. Want hoewel biologische boeren steeds meer erkenning krijgen, is het belangrijk hun positie te blijven versterken. Dit is deel één uit een tweeluik.
Tijdens een speciale uitzending op de studentenochtend van de Biokennisweek kregen jonge bioboeren daarom het podium om hun verhaal te doen, zo ook varkenshouder Bas Antonissen.
Mooie modderpoel
In 2018 werd Antonissen's varkensboerderij bekroond als ‘Mooiste Modderpoel van Nederland’, een jaarlijkse onderscheiding van Wakker Dier. Al een aantal jaar wroeten de zeugen van Antonissen in de poel die alsmaar dieper en breder wordt, maar dat was niet altijd het geval. Bas groeide op op de gangbare varkensboerderij van zijn ouders. Pas toen hij in 2013 het bedrijf instapte schakelden ze over naar biologisch en kregen de varkens op de boerderij meer bewegingsruimte.
“In eerste instantie was dat niet het idee. Ik was juist bezig met het uitwerken van plannen om als gangbare boerderij uit te breiden. We wilden van 150 naar 700 varkens groeien.” Toch voelde er iets niet goed voor Antonissen. “Ik was in mijn hoofd alleen maar bezig met groot, groter grootst. Efficiëntie stond voor het dier. Ik besloot dat ik dat niet wilde dus ging ik met mijn ouders het gesprek aan om over te gaan op biologisch boeren. Daar zit voor mij meer toekomst in. Mijn vader was eigenlijk heel opgelucht toen ik vertelde dat ik toch niet wilde uitbreiden. Hij zei; ‘van mij hoeft het niet groter, ik zou het voor jouw toekomst hebben gedaan'."
Hulp van een coach
Antonissen realiseert zich dat zo’n gesprek niet voor alle boerenfamilies even makkelijk is. “Er is zeker een andere manier van denken over biologisch, tussen verschillende generaties.” Ondanks dat zijn ouders de omschakeling naar bio wel zagen zitten, koos Antonissen er toch voor om hulp in te schakelen van een coach om hem en zijn familie te begeleiden in de transitie. Zijn advies aan jonge boeren die van gangbaar naar bio willen met hun familiebedrijf is dan ook om hulp van buitenaf in te schakelen. “Gesprekken over verandering kunnen lastig zijn. Een coach of mediator kan daar echt bij helpen. En je kunt ook veel leren door langs te gaan bij andere bioboeren en te vragen hoe zij het hebben aangepakt.”
Biologische reststromen
“Sinds het groene zaadje bij mij is geplant word ik ieder jaar meer geïnfecteerd met groen doen op de boerderij. Overal zie ik kansen om de boerderij beter te maken. Ik ben niet zozeer bezig met efficiëntie, maar meer met de behoefte van dieren,” vertelt Antonissen verder. Toch zijn er ook uitdagingen binnen het biologisch boeren. Zo zijn er bijvoorbeeld nog weinig biologische reststromen die hij kan gebruiken om zijn varkens mee te voeren. “Wanneer de hele branche groeit, kunnen we van dat soort oplossingen meer gebruik maken en als keten beter samenwerken.”
Bio is niet te duur, regulier is te goedkoop
Is hij dan niet bang dat wanneer bio de nieuwe standaard wordt, hij de meerprijs voor zijn producten kwijt raakt? “Nee bio is niet te duur, regulier is te goedkoop. Alle kosten van biologisch boeren zijn doorberekend in de prijs van vlees, en dat zie ik niet snel veranderen in de toekomst”, zegt hij stellig. “In de toekomst zullen mensen misschien wel minder vlees gaan eten. Maar als ze dan een uitzondering maken, denk ik dat ze best bereid zijn om iets meer te betalen voor een mooi en gezond stukje biologisch vlees.”
Boerderijwinkel
Aan de boerderij van Antonissen zit ook een winkel vast. “Die heb ik niet zozeer voor de omzet, maar meer zodat ik het complete verhaal van biologisch vlees kan laten zien en uitleggen. Ik geef regelmatig rondleidingen op de boerderij. Ik vind het belangrijk dat iedereen kan zien wat een goed leven onze varkens hebben en dat wij ze met volle aandacht verzorgen. Dan is het mooi als mensen aan het einde ook een stukje vlees kunnen meenemen, dat maakt de cirkel rond.
Lees hier ook het tweede deel uit deze serie over melkveehouder Maartje Verhulst die kiest voor natuurinclusief biologisch boeren.
