Food Inspiration organiseerde op 1 juli The Food Mile: een lange wandeling voor een kortere voedselketen. Met een groep foodprofessionals wandelden we 10 mijl – 16 kilometer – door de schitterende groene omgeving van Ede-Wageningen, gelegen aan de rand van de Veluwe en gingen op bezoek bij lokale voedselproducenten. Voor wie er dit jaar niet bij konden zijn, lichten we een aantal producenten uit.
Stop 1: De Ommuurde Tuin
De Ommuurde Tuin is een biologische groenten- en kruidenkwekerij op een steenworp afstand van Nijmegen. Esther van Kuiler verbouwt er al sinds het begin van de jaren negentig allerlei groenten en kruiden, en werkt volgens de principes van permacultuur. Dat wil zeggen dat ze het land beheert op een wijze die natuurlijke ecosystemen nabootst. Hierdoor ontstaat een gezonde bodem en zijn geen bestrijdingsmiddelen nodig. De groenten, kruiden en het fruit dat Van Kuiler verbouwt, verkoopt ze via een aandeelhouderssysteem: geïnteresseerden kunnen zich inkopen op een aandeel van de oogst, voordat een groeiseizoen begint. Een van de grootste afnemers van de oogst van de Ommuurde Tuin is sterrenchef Emile van der Staak van restaurant De Nieuwe Winkel** in Nijmegen. Met zijn botanische gastronomie laat hij de natuur bepalen wat zijn gasten op het bord krijgen. Van der Staak: “Hoe gekker hoe beter, hoe bijzonderder de planten hoe liever ik ze gebruik". Vandaar dat zijn samenwerking met Van Kuiler zo belangrijk voor hem is. De tuinder experimenteert op haar land met het telen van allerlei bijzondere eetbare planten en wil graag zoveel mogelijk biodiversiteit in stand houden.
Stop 2: De Truffelgaard
Wie dacht dat truffels alleen in Zuid-Europa groeien heeft het mis. Truffels groeien namelijk ook op Nederlandse bodem. Judith Evenaar is al 15 jaar betrokken bij de teelt, verkoop en marketing van eetbare paddenstoelen. Aanvankelijk specialiseerde ze zich in de teelt van soorten zoals shiitake en pleurotus die op hout en substraat groeien, maar sinds 2013 werkt ze als truffelteler in haar eigen truffelgaard vlakbij Nijmegen. In het voorjaar van 2020 kon ze haar eerste Bianchetti-truffels oogsten. Evenaar ziet kansen voor een Nederlandse, duurzame en eerlijke truffelketen en werkt er hard aan om de Nederlandse truffel op de lokale markt te introduceren.
Tour de boer
Niet alleen in Gelderland zijn bijzondere voedselproducenten te vinden. In heel Nederland kun je op bezoek telers, tuinders, veehouders en producenten. We moedigen iedereen aan om op onderzoek te gaan in eigen regio; want hoe meer producten je eet uit eigen buurt, hoe beter!
Stop 3: Lupineveld van boer Han te Ronde
Lupine is in de Nederlandse keuken nog redelijk onontdekt, terwijl de lupineboon in de rest van de wereld in veel keukens een prominente plek heeft. De laatste jaren vindt er een heropleving plaats van de populariteit van lokale lupine van Nederlandse bodem.
Die opleving is mede te danken aan de organisatie Lekker Lupine; een platform voor consumenten, telers, chefs en producenten die zich bezighouden met de boon. In samenwerking met lokale boeren teelt en verkoopt de organisatie lupinebonen, om zo bij te dragen aan de eiwittransitie. Tijdens The Food Mile gingen we langs bij Landbouwbedrijf Oude Ronde. Han te Ronde werkte jaren in het buitenland als boer, maar verbouwt nu asperges en granen op een duurzame manier op verschillende stukken grond rondom Wageningen. Sinds kort heeft hij ook een veld met lupinebonen.
Stop 4: Zorgboerderij De Hoge Born
Op een schitterende locatie midden tussen de akkers naast de campus van de Universiteit van Wageningen ligt Zorgboerderij De Hoge Born. Op de boerderij biedt stichting De Hoge Born plek voor mensen die een dagbesteding, activerend werk of arbeidstherapie zoeken. Werken op het land is volgens de organisatie gezond door het contact met de natuur. Op De Hoge Born worden biologische groenten en fruit verbouwd en kippen gehouden voor verse eieren. Al deze producten hebben een ecologisch keurmerk en worden verkocht in de boerderijwinkel. Wie het leuk vindt kan ook zelf een bakje fruit komen plukken.
Stop 5: Grebbeveld Schapen &zo
Vroeger zorgden kuddes schapen voor bemesting van de grond. Met de komst van kunstmest verdwenen de meeste rondtrekkende kuddes. Toch zijn er nog een paar schaapskuddes over die actief worden ingezet om natuurgebieden te onderhouden. Als de heide namelijk niet zou worden begraasd, dan groeit die heide binnen korte tijd vol met jonge bomen.
Clemens Oude Groeniger en Marjel Neefjes hebben sinds 2012 een natuurbegrazingsbedrijf met inmiddels twee kuddes schapen. In Nederland zijn veel natuurgebieden klein, waardoor het lastig is voor planten en dieren om een levensvatbare populatie op te bouwen door uitwisseling met soortgenoten. Daarom is ecologische verbinding belangrijk, leggen de schapenhoeders uit. Dat kan via een ecoduct, een natuurcorridor, maar ook een kudde vormt een ecologische verbinding. Door van gebied naar gebied te lopen, vervoeren de schapen in hun vacht beestjes, sporen en zaden van het ene gebied naar het andere. Naast hun werk als schapenhoeders, verkopen Oude Groeniger en Neefjes ook gevilt wol en schapenvlees.