Corona heeft de kwetsbare plekken in ons voedselsysteem ongenadig blootgelegd. Er is voldoende voedsel om alle 8 miljard mensen op aarde te voeden, en toch leiden er meer dan 800 miljoen honger. Voedselverspilling is één aspect van dit monumentale probleem. We kennen inmiddels de statistiek dat een derde van al het eten dat de wereld produceert verloren gaat, met alle gevolgen vandien voor voedselzekerheid en het klimaat. Hoe staat het met de aanpak van voedselverspilling tijdens deze crisis?

Foto: Rahi Rezvani

Nederlandse huishoudens verspilling minder

Onderzoek van de Wageningen University & Research laat zien dat Nederlandse huishoudens tijdens de coronacrisis niet meer voedsel verspillen dan voorheen. 26 procent zegt zelfs minder te verspillen. Dat is een trend die ook in andere landen te zien is. De lockdowns hier en elders hebben ervoor gezorgd dat mensen schijnbaar bewuster omgaan met wat ze kopen en eten. Maaltijden worden beter gepland en er wordt zuiniger ingekocht. In Engeland ging het huiselijk afval tijdens de lockdown met 10 procent omlaag, en het is vooral thuis dat het meeste eten verloren gaat. 53 procent volgens de Europese Unie.

China pakt voedselverspilling aan

Ook China, het land met de meeste mensen, wil voedselverspilling serieus gaan aanpakken. Het land startte onlangs een grote nationale campagne onder het motto ‘eet je bord leeg’. Op sociale media zijn veel challenges te zien waarin mensen hun bord leeg eten, en in de horeca werken een aantal restaurants met kleinere porties. De campagne leidt overigens ook tot een golf aan speculatie over mogelijke voedseltekorten. Het initiatief zou als doel hebben om afhankelijkheid van geïmporteerde producten te verminderen, om zo verstoring in de keten voor te zijn. Het doel is voedselsoevereiniteit, volledig onafhankelijk zijn van buitenlandse producten en zelf voldoende produceren om de hele bevolking te voeden. Deze filosofie groeit aan populariteit in deze crisistijd, en wordt door velen gezien als een (gedeeltelijke) oplossing om ons voedselsysteem weerbaarder te maken.

Bergen aan verspild voedsel

Hoewel mensen thuis bewuster lijken om te gaan met voedselverspilling, heeft de enorme disruptie van ons voedselsysteem door gedwongen sluitingen van horeca en andere foodservicelocaties wereldwijd geleid tot aanzienlijk meer verspilling aan de aanbodkant. Vooral producenten die veel voor de export produceren hebben de vraag zien kelderen terwijl de productie gelijk bleef. Dat leidt tot verspilling en ‘food waste bergen’, volgens het World Economic Forum. Sinds het begin van de coronacrisis spoelen Amerikaanse zuivelproducenten 14 miljoen liter melk per dag door de gootsteen, bijvoorbeeld. En dat terwijl voedselzekerheid voor een groeiend aantal mensen op de wereld een probleem is. De Verenigde Naties kwam in juni al met een aantal actiepunten. Het moge duidelijk zijn dat de coronacrisis het probleem van verspilling complexer maakt, en daarmee urgenter dan ooit.