Door 
Na je bezoek aan een tentoonstelling eindigen in een tochtig koffiecafé met een koud stuk appelgebak en slappe koffie is verleden tijd. Steeds meer musea wereldwijd gaan samenwerkingen aan met topchefs en geroemde restaurateurs om hun F&B aanbod een upgrade te geven.
Musea besteden al geruime tijd meer aandacht aan hun horeca-aanbod. Groepen komen graag samen op plekken waar goed kan worden gegeten en gedronken. De horecavoorzieningen zijn – in normale tijden – een welkome publiekstrekker. Bovendien vormen de foodservice activiteiten ook een aantrekkelijke bron van extra inkomsten. Sinds de eeuwwisseling lijken musea massaal de aantrekkingskracht te hebben ontdekt van chique restaurants in hun gebouw. Zo heeft Centre Pompidou in Parijs al jaren een high end restaurant op de bovenste verdieping van het gebouw. Het luxe restaurant in het Guggenheim in New York was aan het begin van de eeuw zelfs één van de toonaangevende culinaire hotspots van de stad.
Kruisbestuiving van doelgroepen
Om zo'n high end restaurant extra allure te geven, is het tegenwoordig trendy om samen te werken met bekende chefs en restaurateurs. Zo werd Alice Walters – restaurateur achter het geroemde Chez Panisse in Berkeley – onlangs aangesteld door Museum The Hammer in Los Angeles, om daar het in house restaurant LuLu onder haar hoede te nemen. Dat zo’n bekende chef haar naam leent aan het museumrestaurant is van grote waarde. “Het trekt mensen die normaal geen museumbezoekers zijn", zegt Ann Philbin, uitvoerend directeur van The Hammer, in een artikel in de New York Times. “Het gaat om kruisbestuiving van doelgroepen.”
Restaurant trekt volle zalen
De coronapandemie zelf speelt ook een rol bij de groeiende trend van topgastronomie in musea. Culturele instellingen waren maanden dicht en de dreiging van nieuwe lockdownmaatregelen is er nog altijd. Zodra de deuren weer langzaam open mogen, willen zij weer zo snel mogelijk het publiek terug in hun zalen krijgen. Lockdowns hebben laten zien dat je met innovatieve digitale oplossingen ook vanuit je huiskamer van een opera, toneelstuk of zelfs een expositie kunt genieten. Topgerechten daarentegen kunnen niet via een beeldscherm worden geserveerd. Dat een high end restaurant bezoekers trekt, beaamt ook Gary Tinterow, directeur van het Museum voor Fine Arts in Houston in de New York Times. “Mensen komen naar het museum omdat ze over het restaurant hebben gehoord." Het museum opende dit jaar Le Jardinier, een Frans restaurant onder toezicht van sterrenchef Alain Verzeroli.
Nederlandse musea doen mee op gastronomisch topniveau
Ook in Nederland worden steeds meer luxe restaurants in musea geopend. Het meest bekende voorbeeld is RIJKS* met aan het hoofd van de keuken Joris Bijdendijk. Al in 2014 opende het restaurant met open keuken in de Philipsvleugel van het Rijksmuseum. Bijdendijk serveert er lunch en diner met voornamelijk lokale ingrediënten. In 2016 werd het restaurant bekroond met een Michelinster. De nieuwste culinaire aanwinst in het Nederlandse museumlandschap is restaurant Renilde, onder leiding van chef Jim de Jong, dat afgelopen november opende in het nieuwe Depot Boijmans van Beuningen. De Jong werd In 2019 door Gault&Millau uitgeroepen tot Jonge Topchef van het Jaar. Tot een jaar geleden was hij eigenaar van restaurant De Jong in de Rotterdamse Hofbogen. Zijn liefde voor het werken met lokale producten en leveranciers zet hij voort in het Depot.
Of mensen nu komen voor Rembrandt of Michelin, feit is dat fine dining en kunst steeds meer samensmelten. Kunst en eten zijn beide cultuur. Toch is kunst zelden eetbaar, terwijl een gerecht op topniveau onbetwist een kunstwerk is. En voor wie hoopt het komende jaar kunst en culinair te combineren, een aantal internationale toprestaurants in musea op een rij;
Nerua*, Guggenheim - Bilbao
Dit museumrestaurant, is vernoemd naar de rivier de Nervión die door Bilbao stroomt. Chef-kok Josean Alija – die ooit in het beroemde El Bulli werkte – staat aan het hoofd van de keuken. De minimale inrichting zorgt ervoor dat gasten volle aandacht hebben voor het seizoensgebonden menu.
Bar Luce, Fondazione Prada - Milaan
De inrichting van Bar Luce is een kunstwerk op zichzelf en werd ontworpen door filmmaker Wes Anderson, bekend van onder andere The Grand Budapest Hotel.Tussen de formica-stoelen, oude flipperkasten, een jukebox en pastelkleuren, kies je van de eenvoudige menukaart met sandwiches en panini's, vers gebak, ijs en tiramisu. Bar Luce heeft ook een grote selectie cocktails en wijnen.
The Modern**, Museum for Modern Art (MoMa) - New York
The Modern is sinds de opening in 2005 bekroond met twee michelinsterren. Executive Chef Abram Bissell creëert een verfijnd menu op basis van seizoensgebonden ingrediënten.
Odette***, The National Gallery - Singapore
In de National Gallery in Singapore is het moderne Franse restaurant Odette gevestigd, dat op nr. 8 staat op de 50 Best Restaurants-lijst van Azië. Chef-kok Julien Royer staat er aan het roer.
Le Frank, Fondation Louis Vuitton - Parijs
Chef-kok Jean-Louis Nomicos bekend van Les Tablettes*, creëert verfijnde Franse gerechten in restaurant Le Frank in het museum Fondation Louis Vuitton. Gasten zitten onder het kunstwerk van enorme vissen gemaakt door Frank Gehry.
