De afhaal- en bezorgindustrie verandert voortdurend door technologische ontwikkelingen, veranderende voorkeuren van de consument en externe omstandigheden. Onder laatstgenoemde valt ook de SUP-wetgeving waar sprake is van een aantal wijzigingen. Wij zetten ze op een rij. 

Sinds de zomer van 2023 gelden nieuwe regels voor het gebruik van plastic, waarin de overheid het gebruik van herbruikbare bekers en bakjes stimuleert. Sinds 1 juli 2023 betalen klanten bij afhaallocaties, bezorglocaties en supermarkten een extra bijdrage voor wegwerpbekers en -bakjes die plastic bevatten. Voor dranken en maaltijden die ter plekke worden bereid, kunnen klanten ook kiezen voor het gebruik van een herbruikbaar alternatief. Zo kunnen ze zelf bijvoorbeeld een beker of bakje meenemen, of gebruikmaken van retourneerbare bekers of bakjes waarvoor borg wordt betaald. Vanaf 1 januari 2024 zijn eenmalige plastic wegwerpbekers en -bakjes die plastic bevatten geheel verboden. 

Geen controle op plastictoeslag

Hoewel de plastictoeslag en -regels voor wegwerpdisposables blijven bestaan, wordt voorlopig niet gecontroleerd op het feit of ondernemers hun gasten wel een toeslag laten betalen voor wegwerpplastic, zo meldt Koninklijke Horeca Nederland (KHN). De staatssecretaris schaft de heffing op wegwerpplastic voor ‘on the go' niet af, maar draagt de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILenT) op om de regel vanaf 1 januari 2024 tijdelijk niet meer te handhaven. Een definitief besluit wordt overgelaten aan een nieuw kabinet. Ondernemers blijven wel verplicht om gasten een herbruikbaar alternatief aan te bieden en om toe te staan dat gasten hun eigen bakje of beker meenemen. 

Lees ook: Ben jij klaar voor de plasticregels? »

Toegestane verpakkingen

In het verlengde van de beslissing om de plastic heffing tijdelijk niet meer te controleren, verruimt het kabinet ook de mogelijkheden om klanten eenmalige bekers en bakjes te geven bij consumptie ter plaatse. Hierbij gaat het om verpakkingen die maar voor een klein deel van plastic zijn (max 5%), die 100% kunnen worden gerecycled en waarbij aantoonbaar aan de in de regeling gestelde inzamelpercentages wordt voldaan. Dus bijvoorbeeld het ijsje in een kartonnen bekertje met plastic coating voldoet aan de voorwaarden en mag voorlopig gebruikt worden. Maar ook het frietje in een kartonnen bakje met plastic coating.

In 2024 wordt de regelgeving geëvalueerd. In deze evaluatie wordt ook kritisch gekeken naar de meerprijs bij consumptie onderweg en de uitzondering bij consumptie ter plaatse.

Zo gaan on the go-partijen om met de plastic regels

Samen met ProRail heeft reizigersorganisatie NS zichzelf ten doel gesteld om in 2040 afvalvrije stations te realiseren. Enkele keuzes die NS daarin al heeft gemaakt en heeft doorgevoerd:

  • De wijze waarop op treinstations deksels van koffiebekers worden gepresenteerd is veranderd. Voorheen werden plastic deksels proactief uitgegeven. Tegenwoordig wordt koffie uitgeserveerd zonder deksel. Als een reiziger toch een deksel wil, dan kan die deze zelf pakken. Dit scheelt een hele hoop deksels, als je bedenkt dat er dagelijks 80.000 koppen koffie worden verkocht op de stations.

  • NS zet in op Bring Your Own. Iedere reiziger krijgt al sinds 2018, 25 cent korting op een kop koffie als die een eigen beker meebrengt. In 2023 maakte circa 6% van de reizigers gebruik van deze Bring Your Own optie.

  • Ook wordt door NS gekeken naar een leensysteem met reusable cups en naar plasticvrije wegwerpbekers voor warme dranken. 

Verpakking op basis van zeewier

Deliverybedrijf Just Eat Takeway wil hun restaurantpartners ondersteunen op het gebied van plasticreductie. Het bedrijf zoekt naar duurzame alternatieven voor eenmalig gebruik en faciliteert herbruikbare oplossingen. In samenwerking met verpakkingsexpert Notpla werd in 2023 een verpakking geïntroduceerd op basis van zeewier. 

Over de SUP-wetgeving

De SUP-wetgeving werd in het leven geroepen om plastic afval in het milieu te verminderen. In de Europese Single-Use Plastic richtlijnen (SUP-richtlijn) staan maatregelen over de tien plastic producten die het meest worden gevonden op Europese stranden, waaronder plastic bekers, bakjes en flesjes. Plastic zwerfafval is een internationaal milieuprobleem.

Meer belangrijke ontwikkelingen in de on the go-sector en andere foodservicesectoren lees je in het Trend- en Transitierapport 2024 »