Wil je in je koffiezaak of na een gastronomisch diner iets speciaals serveren, dan zijn de barrel aged coffees het signaleren waard: groene koffiebonen gerijpt in gebruikte whiskyvaten. Aanbieders als Starbucks, Peeze, Lavazza en Cook& Boon brengen deze ‘specialty’ koffie in kleine hoeveelheden op de markt. Het verhaal erachter is goed; de smaak is voor de gevorderde koffiedrinker.

Wie er in de koffiewereld precies mee begonnen is, is onduidelijk. Feit is dat Starbucks er vroeg bij was. Duane Thompson van Starbucks begon in 2013 in zijn garage met het experimenteren met het lageren van groene koffiebonen op whiskyvaten. Hij was toen werkzaam bij het R&D beverage team van s ’werelds grootste keten van koffiezaken. Starbucks zag wel brood in zijn experimenten en lanceerde in 2017 de eerste Starbucks Reserve Whiskey Barrel-Aged Sulawesi.

Lageren van groene bonen

Het lageren van de groene bonen uit Sulawesi op whiskyvaten duurde enkele weken. Tijdens het branden verdween de opgenomen alcohol uit de bonen, maar bleven aardse caramel- en houttonen overeind. Die smaak kwam terecht in de coldbrew die Starbucks op de markt bracht. Sindsdien brengt Starbucks geregeld speciale batches uit met barrel aged koffie.

Ook andere branders experimenteren met koffie gerijpt in whiskyvaten. In Nederland heeft koffiebrander Peeze een eigen lijn barrel aged koffie. In 2017 is de Arnhemse koffiemaker begonnen met experimenteren. Groene bonen werden enkele weken gelagerd op een whiskyvat, wijnvat en een rumvat. Alleen de bonen uit het whiskyvat gaven de gewenste smaakverrijking. Elk jaar wordt nu door Peeze een limited edition Daterra Whisky barrel aged bourbon koffie op de markt gebracht. De bonen zijn licht gebrand omdat een donkere branding leidt tot bittere smaken. De geur na branding en malen is er volgens kenners een van rum en rozijnen die je doet denken aan boerenjongens.

Lees ook: 5 koffietrends volgens koffiekampioen Wendelien van Bunnik »

Ook de internationaal opererende Italiaanse koffiemaker Lavazza heeft een barrel aged Gran Riserva koffielijn, een uitzondering in het assortiment van de Italiaanse koffiemaker. Het veel kleinere en gespecialiseerde Cook & Boon uit Breda kiest voor langere lagering. De laatste gebruikt Bourbon vaten uit Kentucky waarin de Braziliaanse bonen geen twee maar zes weken worden bewaard. Dat leidt tot intensere smaken. De brander constateert een frisse houttoets met daarna wat kers en warmte van de Bourbon Whiskey. Ook deze Bourbon Barrel aged coffee is in een limited edition verkrijgbaar.

Gastronomisch cold brew

Food Inspiration was vorig jaar op werkbezoek bij een van meest indrukwekkende winkels van Starbucks ter wereld: de roastery in Seattle, de stad in het noordwesten van Amerika waar sinds 1971 de eerste vestiging van Starbucks staat. In deze flagship store van Starbucks kregen we daar de nieuwste soort te proeven: Starbucks Reserve Whiskey Barrel-Aged Guatemala. Het officieuze testpanel bestond uit onder meer professor gastronomie Peter Klosse, koffiespecialist Doug Koob, conceptkenner Arjan de Boer en journalist Moniek de Jongh.

Lees ook: Starbucks Reserve Roastery: van koffiezaak tot toeristische hotspot

De coldbrew werd geserveerd met ijs en een scheutje vanille siroop. De smaak was rijk en diep, met tonen van chocolade, hout en fruit. Met niet te veel vanillesiroop vond het panel dit een kanshebber voor een alternatieve afsluiting van een gastronomisch diner: geen hete espresso maar een coldbrew koffie met een overtuigende verhaal aan tafel. Een interessante non-alcoholische afsluiter die de smaak van koffie verenigt met die van een digestief. Met ook de prijs van een digestief in het restaurant want goedkoop is de koffie niet. In de roastery in Seattle kostte een pak Starbucks Reserve Whiskey Barrel-Aged Guatemala 42 dollar voor 225 gram. Op veilingsite E-Bay worden prijzen gevraagd tot zo’n 60 dollar voor een pak koffie.