Wakame met de smaak van oesters. Nori, de keizerlijke wier uit de Indische zee. De wereldwijde markt voor zeewier is in ruim tien jaar verdubbeld naar 8,4 miljard euro. Zeewier heeft volgens deskundigen de potentie zich op termijn te nestelen tussen het supertrio van de wereldgewassen rijst, maïs en tarwe.
Foto's door: Rahi Rezvani, uit de serie Zeeboerinnen
De non-profit organisatie North Sea Farmers haalde recent het nieuws met de snelgroeiende animo voor zeewier. De club van 100 samenwerkende bedrijven en instellingen, van Unilever tot Olijck Sea Veggies en Fish Tales, wil de kweek van zeewier in Europa een flinke duw de goede kant opgeven. Het ideaal: in 2030 een zeewierfarm van 400 vierkante kilometer in de Noordzee. De voeten en palen van de vele windmolens op zee zouden en passant prima kunnen fungeren als voedingsbodem.
Europees aandeel beperkt
In Europa vertegenwoordigt de zeewiermarkt nu een waarde van 840 miljoen euro. Volgens North Sea Farmers zal dit bedrag in 2030 op zeker twee miljard euro liggen. Vrijwel al het zeewier dat Europa verwerkt en consumeert, wordt nu nog geïmporteerd uit Azië. Het aandeel van ons continent in de wereldwijde kweek is momenteel hooguit één procent.
Oosterschelde
Vingerwier, suikerwier, zeesla. Het zijn de soorten die tien jaar geleden bij wijze van proef voor het eerst gecontroleerd zijn gekweekt in de Oosterschelde. Echter: van nature kent de Oosterschelde misschien wel 150 soorten. Nederland heeft vermoedelijk 170 inheemse zeewieren. Deze en nog 80 andere soorten staan opgesomd in het boek “Flora van de Nederlandse zeewieren”.
Opbrengst per hectare
Zeewier kent nu al onnoemlijk veel toepassingen. Alternatief voor deegwaren zoals spaghetti en noodles. Verwerking in heel veel voedselproducten die zout nodig hebben. Het zoutgehalte van veel zeewieren is zelfs zo hoog, dat het eten van rauwe wier niet wordt aangeraden. Chips, poeders, burgers... Zeewier is een alternatief voor eiwitten in ons dieet, maar wordt ook gebruikt ter vervanging van kunstmatige smaakversterkers en verdikkingsmiddelen.
Groot voordeel van wierenteelt: omdat de opbrengst per hectare aanmerkelijk hoger ligt dan bij bijvoorbeeld aardappelen, is de CO2-footprint een behoorlijk stuk kleiner. Wel een uitdaging is het gehalte aan zware metalen, de vervuiling die net als bij andere vruchten van de zee wél kan opspelen.
Hybride vlees
Het gebruik van zeewier in Japanse sushi en andere oosterse gerechten is algemeen bekend. De Dutch Weed Burger trok een kleine tien jaar geleden als één van de eerste Nederlandse zeewierproducten volop de aandacht. Vorige maand verscheen deze zeewierburger tot grote vreugde van de zeewierpioniers bij Albert Heijn in de schappen.
Maar ook wordt zeewier, zij het nog op bescheiden schaal, gebruikt om hybride vlees te maken. Hybride vlees is vlees dat half, of althans voor een groot deel, plantaardig is. Het Nederlandse bedrijf UmaMeats boekt succes met zijn via zeewier verrijkte rundvleesburger en rundvleesworst.
Wie ideeën wil opdoen voor culinaire experimenten met zeewier, kan terecht bij het kookboek “Koken met zeewier en zilte groente” van Toine Wilke. Wel zijn dus de foodmiles die zeewier moet afleggen naar ons land vooralsnog een kleine smet op het duurzame blazoen.