In Amsterdam opent vandaag de pop-up MelkSalon voor één maand haar deuren. What is the story of milk?

Dit tijdelijke proef- en ontwerplokaal brengt consumenten, melkveehouders, zuivelverwerkers, ontwerpers en wetenschappers samen om de waarde van melk te herontdekken.‘Wij geloven dat creatieve invalshoeken een waardevolle bijdrage kunnen leveren bij het vormgeven van een toekomstig voedselsysteem, met vernieuwende omgangsvormen, producten, diensten en waarde-gedrevenheid', vertellen initiatiefnemers Helen Kranstauber van Food Cabinet en Sietske Klooster.

Maatschappelijke discussie

Met het vervallen van het melkquotum, is de maatschappelijke discussie over de toekomst van de sector volop gaande. Er zijn interessante ontwikkelingen die je ziet bij boeren - differentiatie, verwaarden van biodiversiteit, weidevogels -, bij verwerkers (bijvoorbeeld filtermelk) en de groei van de internationale markt. We vonden het tijd om melk in bredere zin te verkennen. Wat is het voor product? Welke invloed heeft het: op milieu, omgeving, gezondheid? Welke waarde(n) hechten we eraan?

De pop-up MelkSalon brengt de ontwerp- en zuivelsector bij elkaar. Waarom eigenlijk?

Helen: ‘Er zit enorm veel beweging in de voedsel- en landbouwsector. Het is duidelijk dat we moeten verduurzamen, systemen moeten innoveren en ons aan moeten passen aan een nieuwe tijd. Door constant met dezelfde mensen over dezelfde vraagstukken na te denken, wordt echte innovatie niet gestimuleerd. Juist nieuwe perspectieven zijn nu zo van belang. Vooral omdat we nu ook alle mogelijkheden van technologie, social media, kennis en menselijke capaciteit kunnen inzetten om dingen opnieuw vorm te geven. Dat vormgeven is bij uitstek iets wat de creatieve sector ontzettend goed kan. Ik geloof dat de ontwerpsector en zuivelsector (en in algemene zin de land- en tuinbouwsector) elkaar enorm veel te bieden hebben. De ontwerpsector ontwikkelt zich steeds meer tot een sector die vormgeeft aan maatschappelijke veranderingen. Dus niet - zoals zovelen misschien denken - het vormgeven van een mooie stoel, maar des te meer sociale en duurzame interventies in ons huidige systeem. Wel zie ik, dat het belangrijk is die samenwerking goed te faciliteren. Vaak wordt toch een andere taal gesproken en moeten de voorwaarden voor die samenwerking helder zijn. Beide kanten moeten openstaan voor elkaars discipline, en ruimte zoeken en voelen om elkaar te vinden.’

Met de opening van de MelkSalon nu zo dichtbij, waar ben je het meeste nieuwsgierig naar?

Helen: ‘Hoe alle verschillende mensen die we hebben uitgenodigd (van boer tot ontwerper, van verwerker tot consument) de dialoog aangaan en vooral hoe mensen - ook de argeloze voorbijganger - reageren en interacteren met deze manier van melkbeleving. We willen graag van ze horen hoe zij melk waarderen, even weg van de bestaande stigma’s en de tegenstellingen van gangbaar en biologisch.’
Sietske: ‘Ik ben heel benieuwd of het lukt om, via de thema-opbouw, tot een totaalbeeld te komen van potentiële waarde(n)ontwikkeling van de sector voor de toekomst. Dat klinkt nogal ambitieus en dat is het ook… Maar in ieder geval hoop ik dat we (en dan bedoel ik iedereen die de pop-up MelkSalon bezoekt of aan deelneemt) een creatieve visie neerzetten. Discussies open breken en creatieve mogelijkheden voelbaar maken.’

Hoe is onze kijk op melk na afloop van de pop-up MelkSalon veranderd?

Sietske: ‘Melk is niet zomaar melk, niet goed of slecht. Melk is een product met een enorme rijkheid aan geschiedenis, invloeden en keuzemogelijkheden. Het is er niet voor niks. We kunnen melk opnieuw ontdekken en ontplooien tot een waardevol product in de tijd van nu. In welke vorm we het moeten gaan produceren en consumeren, daarin zijn nog oneindig veel verkenningsmogelijkheden. Het kan heel goed iets anders worden dan we kennen uit de afgelopen decennia. Maar wat voor verandering het ook wordt; we komen daar alleen door te doen. Een uitwisseling tussen de gevestigde industrie en de experimenterende pioniers.’

Kijk op www.demelksalon.nl voor meer informatie over de pop-up MelkSalon en het programma.

Dit interview is oorspronkelijk gepubliceerd op www.themilkstory.nl.