Geruzie tussen experts, grote commerciële belangen en onduidelijke keurmerken; het zijn ingrediënten voor een onthullende documentaire. Helaas krijgen alle welwillende ondernemers en chefs er bij de inkoop mee te maken. Journalist Jaap de Graaf deed in opdracht van Gastropedia.nl onderzoek naar de wereld achter duurzame vis. Hij schetst een intrigerend beeld. 

Er zijn genoeg ondernemers, die tegenwoordig hun best doen om hun kaart duurzaam samen te stellen. Zowel vanwege de vraag vanuit consumenten als vanuit persoonlijke motivatie. Al eerder schreef Food Inspiration dat dit in sommige gevallen de nodige research kost. De Graaf doet nog een duit in het zakje. Hij onderzocht een populaire vis in de horeca; paling. Sinds de jaren ‘80 ging de stand sterk achteruit, maar die lijkt sinds 2010 door nieuwe regelgeving te herstellen.

Het beheer, zo legt De Graaf uit, is een ingewikkelde kwestie. Sommige experts denken dat we helemaal moeten stoppen met paling eten. De Graaf schaart zich aan de kant van experts die denken dat “dit niet de juiste weg is”, en dat we ons beter op andere maatregelen kunnen richten. Deskundigen en organisaties praten langs elkaar heen en bemoeilijken een oplossing.

Een citaat uit het onderzoek: “Een aantal organisaties en instanties dat zich richt op paling is vooral bezig met het behartigen van de eigen belangen… Het gebrek aan samenwerking leidt ertoe dat betrokkenen veel energie steken in ruzie, terwijl ze hun geld (subsidie) beter kunnen besteden aan het doorvoeren van oplossingen.”

Viswijzer

In de invloedrijke Viswijzer staat paling als rood benoemd; het advies is dus de vis te vermijden. De Viswijzer is een initiatief van de Good Fish Foundation, waarvan De Graaf de betrouwbaarheid in twijfel trekt. De stichting wordt namelijk niet beoordeeld door een onafhankelijke partij. Daarbij is onduidelijk waar hun inkomsten vandaan komen, en hoe ze het besteden. De stichting weigert met De Graaf in gesprek te gaan over de duurzaamheid van paling en over haar eigen onafhankelijkheid.

De Graaf plaatst de Good Fish Foundation tegenover de Sustainable Eel Group (SEG). De  stelt dat verantwoorde consumptie van paling goed mogelijk is en wil de gehele keten traceerbaar maken. Tweesterrenchef Martin Kruithof van De Lindehof is bekend voorstander van deze paling. 

Daarbij benadrukt De Graaf dat SEG community member is van ISEAL, een organisatie die wereldwijd kenmerken controleert en volgens De Graaf dé standaard op dit gebied. Dit betekent volgens ISEAL dat SEG "toegewijd is aan verbeteren van zijn systemen en impact door middel van kennis en innovatie". Dit betekent overigens niet dat ISEAL controles uitvoert bij SEG.

De Graaf schrijft overigens ook dat SEG werd opgericht op aanraden van de Marine Stewardship Council, maar MSC zelf stelt dat dat niet het geval was.

GoodFish Foundation reageert

Op zijn website reageert GoodFish Foundation verbolgen op het interview: "Het is overduidelijk dat dit onderzoek is opgezet om Good Fish in diskrediet te brengen. Waarom? Wij gaan er vanuit dat dit gestuurd wordt door commerciële belangen binnen de palingsector." De stichting stelt zonder winstoogmerk te werken, en bevestigt haar standpunt dat het eten van paling niet duurzaam is, wijzend naar het advies van onafhankelijk experts.

Seaspiracy

De meeste supermarkten volgen het advies van Good Fish Foundation. Alleen Dekamarkt verkoopt ESF-gecerfiticeerde paling. De Graaf roept supermarkten op: “... niet te accepteren dat organisaties die niet geaccrediteerd zijn…" én "hun beleid te baseren op geloofwaardige duurzaamheidslabels.”

Het is opnieuw een kijkje in een wereld die op z’n best moeilijk te begrijpen en op z’n slechtst schimmig is. Het is diezelfde wereld die volop in de publieke aandacht staat na de verschijning van de Netflix-documentaire Seaspiracy. Weer blijkt dat het belangrijk is om kritisch te blijven op organisaties die in de foodbranche een rol spelen.