Specerijen zijn geweldig. Een handje peperkorrels in een grote pan bouillon of twee kardemompeulen in een cake maken een wereld van verschil. Specerijen helpen koks met het bereiken van hun doel: het voortdurend verbeteren van gerechten. Beter is tegenwoordig echter niet meer alleen lekkerder. Ook aan duurzaamheid schenken koks veel aandacht. Maar wat is er nou eigenlijk bekend over de duurzaamheid van specerijen?

Foto's: Verstegen

Marianne van Keep, chief sustainability officer bij kruidenspecialist Verstegen, geeft een introductie. Waar koks één plank vol smaakcombinaties zien, ziet Van Keep veel verschillende productieketens. “Sommige specerijen komen van een boom, andere van een bloem of een eenjarig plantje. Daarnaast komen specerijen vanuit alle delen van de wereld. In sommige gebieden heb je te maken met seizoensarbeiders, in Zuid-Amerika liggen vraagstukken rond de status van inheemse groepen. Die verscheidenheid aan onderwerpen maakt dat we niet van ‘dé duurzaamheid’ kunnen spreken.”

Alles hangt samen

Dit gezegd hebbende; de kruiden- en specerijenketens kennen de bekende uitdagingen. Zoals verlies aan biodiversiteit, CO2-uitstoot en verre van optimale sociaal-economische omstandigheden van boeren; de specifieke problematiek verschilt per product.

Van Keep: “Uiteindelijk hangen al die problemen samen, en zo proberen wij ze ook op te lossen. Wij richten ons in Indonesië, India en Costa Rica op agroforestry, een vorm van regeneratieve landbouw waarin verschillende gewassen en bomen op één stuk land verbouwd worden. Dat zorgt direct voor meer biodiversiteit, betere bodemkwaliteit en het vastleggen van CO2. Indirect zorgt het agroforestry-model voor een gelijkmatiger inkomen en minder risico voor de boeren. Als er een gewas mislukt, of de marktprijs instort, kunnen boeren terugvallen op andere gewassen. Bovendien is diverse landbouw minder kwetsbaar voor extreem weer, zoals overstroming of extreme droogte.”

Keurmerken

Van Keep: “Door de complexiteit in de kruiden- en specerijenbranche zijn er ook weinig keurmerken, in ieder geval niet op de manier waarop dat bijvoorbeeld bij koffie en cacao wel het geval is. Bij Verstegen zijn we trouwens niet zo’n voorstander van keurmerken, omdat het een boer al snel drie of vier maandsalarissen kost om ze aan te vragen. De beste manier voor eindgebruikers om uit te zoeken hoe duurzaam een product is, is om bij de producent meer informatie te vragen en, bijvoorbeeld, zijn website te bekijken."

"Daarnaast is het belangrijk om kritisch te zijn op de inkoopprijs. Een goedkoop product heeft vaak verborgen kosten ergens in de keten. Wij investeren veel in de training van de boeren. Dat zorgt niet alleen voor meer duurzame, maar ook voor betere producten. Slechts ongeveer vijf procent van de producten die ons aangeboden wordt voor verwerking, voldoet aan onze kwaliteitseisen.”

Single origin

De ketens van kruiden en specerijen zijn niet per se vergelijkbaar met die van koffie en cacao, maar ze volgen wel dezelfde trends. Er komen, vooral in de Verenigde Staten, kleine importeurs van kruiden en specerijen bij, die duurzaamheid centraal hebben staan in de bedrijfsvoering en focussen op specialty specerijen. Denk aan onbekende specerijen, bijzondere variëteiten, hoge kwaliteit en een single origin