In 'Chefs die het anders doen' staat steeds een andere internationale chef in de spotlights. Deze keer: Samin Nosrat. De Iraans-Amerikaanse chef is als niet-witte vrouw een uitzondering in het culinaire landschap dat van oudsher wordt vertegenwoordigd door witte mannen. Al is ze daarin niet uniek, ze heeft wel een bijzondere boodschap. Ze wil de diversiteit tussen mannen en vrouwen, tussen mensen met verschillende huidskleuren en tussen verschillende keukens juist niet te veel benadrukken. We zijn eigenlijk helemaal niet zo divers als dat we soms denken, zo pleit ze.
Wie is Samin Nosrat?
Samin Nosrat is een Iraans-Amerikaanse tv-chef en kookboekenschrijfster. Ze is de auteur van het veelbekroonde kookboek Salt, Fat, Acid, Heat, en de host van de Netflix-documentaire onder dezelfde naam. Het boek werd in 14 talen vertaald; alleen al in Amerika werden er tot nu toe 658.000 exemplaren verkocht. In het boek en in de gelijknamige serie gaat de chef op zoek naar de vier elementen van goed koken: zout, vet, zuur en hitte.
Volgens Nosrat moet koken vooral leuk en experimenteel zijn, en niet te ingewikkeld. Wie nieuwe dingen probeert en ontdekt in de keuken zal er plezier in hebben, waardoor zelf koken en gezond eten een genot wordt. Recepten zijn voor haar dan ook zeker niet heilig. Nosrat ziet het als haar missie om door middel van voeding het culturele, sociale en maatschappelijke bewustzijn te verhogen.
Samin Nosrat, foto door: Talia Herman
Diversiteit in de keuken
Als kind van Iraanse ouders groeide Nosrat op met kennis over en aandacht voor diverse keukens. Nu ze ouder is en meer bekend met de Amerikaanse keuken, zegt ze verontrust te zijn over het gebrek aan diversiteit in de Amerikaanse keuken. In een interview met NPR maakte ze een grap met een serieuze ondertoon: “Sommige mensen denken dat ze diversiteit ondersteunen als ze een compliment geven aan een chef of keukenmedewerker van kleur. Maar het is pas een compliment als mensen van kleur niet meer ‘twee keer zo goed hoeven te zijn’. Als er net zoveel middelmatigheid wordt getolereerd van mensen van kleur als van witte mensen. Pas dan heerst er echte diversiteit.”
Haar advies aan horecaondernemers die diversiteit in hun zaak willen stimuleren: gebruik in je vacatures geen taal die mensen uitsluit. Gebruik in plaats van ‘hij’ eens ‘zij’, of nog beter: houd de tekst genderneutraal. Maak ook niet te veel gebruik van termen die typerend zijn voor de Westerse cultuur, termen zoals ‘ambitieus’ en ‘enthousiast’. In de Westerse cultuur zijn dit misschien woorden waarmee mensen zichzelf willen promoten, in andere culturen worden deze begrippen juist gezien als streberig en overdreven, en zullen mensen zich er juist niet mee associëren.
"Cooking isn't about food, it's about people."
Diversiteit op het bord
Er bestaan wereldwijd heel veel verschillende keukens en gerechten. Toch vindt Nosrat dat het verschil tussen die keukens – en tussen mensen en culturen – vaak te veel benadrukt worden. “Gerechten lijken in de basis veel meer op elkaar dan dat we denken.” Het is volgens haar in de keuken eigenlijk hetzelfde als in de maatschappij: vaak benadrukken we de verschillen, terwijl er als je goed kijkt veel meer onderlinge overeenkomsten zijn dan dat er verschillen zijn. “There’s no black and white.” Mensen zijn met elkaar verbonden en hebben elkaar beïnvloed sinds het begin van de mensheid, waardoor onze manieren van leven een grote potpourri zijn geworden. En zo is dat volgens haar ook op het bord. Verschillende eetgewoontes en bijzondere gerechten zijn goed om met elkaar te delen, maar uiteindelijk is de essentie van samen eten de connectie die je met elkaar aangaat, rondom de tafel. Nosrat: “Cooking isn’t about food for me, i’ts about people.”