Op maandag 13 februari werd in TivoliVredenburg de nieuwe gids van Gault&Millau Nederland gepresenteerd. De top van de gastronomie werd geprezen. 19 awards werden uitgereikt. 750 bezoekers waren aanwezig. Twee van hen waren Food Inspirations redacteuren Sheila Struyck en Maaike de Reuver. Dit viel hen op tijdens de jaarlijkse uitreiking van de prestigieuze restaurantawards.
Een ode aan Utrecht
Met de presentatie van de nieuwe gids in het centrum van Utrecht zet de stad zichzelf goed op de kaart. De feestelijke gidslancering wordt geopend door niemand minder dan de burgemeester van Utrecht: Sharon Dijksma. Ze vertelt dat de naam Tivoli is afgeleid van een Italiaans plaatsje vlakbij Rome dat al duizenden jaren gezien wordt als een rustoord voor de elite. Volgens Dijksma zijn restaurants de lustoorden anno 2023. In de uitnodiging voorafgaand aan het event werd de Utrechtse horeca dan ook volop gepromoot als lustoorden waar gasten na afloop van het event kunnen eten. Een van die restaurants zit die avond ongetwijfeld vol: Restobar Rosie, gevestigd aan het Lucasbolwerk. Het weekend voorafgaand aan de Gault&Millau-uitreiking werd Rosie door NRC culinair journalist Joël Broekaert al bejubeld met een lovende recensie. Hij noemde het restaurant "een beetje mijn droomvrouw". Ook de inspecteurs van Gault&Millau zijn enthousiast. Ze onderscheiden de zaak – die pas vier maanden open is – met de award voor Ontdekking van het jaar 2023.
Onlangs vierde Utrecht haar 900ste verjaardag, de gastronomie vierde mee. Lees hier meer »
Groenten als eerste, maar niet op nummer een
Bij veel awardshows wordt ‘de duurzaamheidsprijs’ aan het einde van het programma uitgereikt. Als een soort van troostprijs. Maar Gault&Millau doet het anders. De allereerste prijs is voor het Groenterestaurant van het jaar. Een mooi statement in een sector waar dierlijke producten nog vaak alle glorie krijgen. Restaurant De Kas in Amsterdam wint de award, en ontvangt namens de businesspartner van de desbetreffende categorie een kistje met groenten. Maar wat er daarna gebeurt is bijzonder: het lijkt wel een grote bling-bling-bingo-show. Winnaars in de andere categorieën ontvangen van de desbetreffende partners magnum flessen champagne, grote blikken kaviaar, volledig verzorgde diners met overnachting en zelfs een fiets die live op het podium overhandigd wordt. Het kistje met groenten voor De Kas steekt er een beetje schraal bij af. Vooral ook omdat ze daar nou net zelf genoeg verse groenten hebben in hun kas.
Ook in de bites die geserveerd worden is groenten aanwezig, maar speelt het niet de hoofdrol. Bij binnenkomst krijgen we een bonbon van foie gras, koffie, chocolade en bladgoud. De amuses die de Utrechtse restaurants Concours, Madeleine en Rosie bereid hebben en rondgaan na de awarduitreiking zijn moderner en verrassend, van escargots met beurre blanc tot een canapé van knolselderij.
Chefs zijn nog altijd witte mannen
Wij settelen ons als een van de eersten van de 750 man in de grote zaal van Tivoli. Terwijl de andere gasten binnendruppelen, valt het ons op: iedereen lijkt op elkaar. Ze zijn allemaal even lang, en even oud, en allemaal man, en in het zwart gekleed. De Nederlandse keuken wordt dus blijkbaar nog altijd bevolkt door Nederlandse mensen. Mannen met name. Managing director bij Gault&Millau Nederland zegt dan ook volautomatisch: “Als de chef zijn naam hoort, kan hij naar het podium komen.” Een van die chefs is Paul Fagel. Hij is de winnaar van de Lifetime Achievement Award en ontvangt daarvoor een staande ovatie van de zaal. In zijn speech zegt de chef dat hij het na al die jaren in het vak nog steeds fijn vindt om onder ‘de jongens’ te zijn. En inderdaad: het zijn vooral mannen die tijdens de awarduitreiking op het podium komen. Van de negentien awards gaan er slechts twee naar vrouwen. Caroline Berends-Proot van De Nederlanden in Vreeland wordt Gastvrouw van het jaar. De andere award die in vrouwelijke handen valt is voor Sommelier van het jaar. Margot Los van Café Parlotte in Amsterdam gaat er met die trofee vandoor.
Voor Food Inspiration deed Sheila Struyck in 2022 een onderzoek naar de rol van vrouwen in de Nederlandse keuken. Lees hier de conclusie van dat onderzoek »
Hoge bedragen voor het hoogste niveau
Ook de gastronomie heeft te maken met stijgende inkoop- en energiekosten. De kosten zijn flink gestegen in het afgelopen jaar. Toch hebben fine dining restaurants aan de omzetkant over het algemeen gelukkig niet te klagen. Veel restaurants zitten – zeker in de weekenden – vaak helemaal vol. Ondanks de inflatie zijn er blijkbaar nog genoeg consumenten die hoge bedragen kunnen en willen betalen voor het hoogste niveau van de gastronomie. Zo kostte een plekje aan tafel tijdens het gala van de Patrons twee weken geleden, met 25 topchefs achter de pannen, maar liefst 500 euro per persoon. Het was volledig uitverkocht. Ongetwijfeld zal het op de gidsuitreiking aangekondigde gala van Gault&Millau op 3 april ook tot de nok toe vol zitten.
Wat is Gault&Millau?
Deze van oorsprong Franse organisatie beoordeelt restaurants aan de hand van een puntensysteem. Hoe meer punten, hoe hoger het restaurant in de ranglijst staat. Ieder jaar brengt de organisatie tijdens een feestelijke lancering een restaurantgids uit, en deelt daarbij ook awards uit aan de jaarlijkse prijswinnaars. De geprinte gids van 2023 bevat 74 Nederlandse restaurants met een beoordeling van 16 punten of meer. Op de website staat een selectie van meer dan 850 restaurants en hun score. Gault&Millau Nederland directeur Godfried van der Lugt: "Het is onze missie om de Nederlandse gastronomie uit te lichten en liefhebbers van kwaliteit op het bord met betrouwbare, onafhankelijke informatie de weg te wijzen naar de beste zaken die Nederland te bieden heeft.”
Awardwinnaars Gault&Millau 2023
-
Chef van het jaar: Jan Sobecki, Tribeca, Heeze
-
Jonge Topchef van het jaar: Guido Braeken, Julemont, Wittem
-
Gastvrouw van het jaar: Caroline Berends-Proot, De Nederlanden, Vreeland
-
Sommelier van het jaar: Margot Los, Café Parlotte, Amsterdam
-
Wijnkaart van het jaar: Joey de Kruijf, Central Park, Voorburg
-
Prijs-plezier van het jaar: Harry’s, Maastricht
-
Terras van het jaar: Vista, Willemstad
-
Ambachtsman van het jaar: Martin Kruithof, De Lindenhof, Giethoorn
-
Aziatisch restaurant van het jaar: Taiko, Amsterdam
-
Groenterestaurant van het jaar: De Kas, Amsterdam
-
Bistronoom van het jaar: Putaine, Rotterdam
-
Ontdekking van het jaar: Rosie, Utrecht
-
Lifetime Achievement award: Paul Fagel, voormalig chef-patron Het Arsenaal
-
Dessert van het jaar: Ollie Schuiling, Kasteel Heemstede, Houten
-
New Chef on the block: Yornie van Dijk, Basiliek, Harderwijk
-
Pop of the year: Klaproos, Amsterdam
-
Best Dutch chef abroad: Nick Bril, The Jane, Antwerpen
-
Hoogste nieuwkomers van het jaar: SAAM, Amstelveen & Yano, Rotterdam
-
Cocktailbar van het jaar: Law & Order, Amsterdam